Tiêu dao du nơi sông suối hoang sơ
- Yen Nguyen
- 11 thg 10
- 2 phút đọc
Chẫu Chàng
XC, 11-10-2025
“Tiêu dao du” là tựa đề của một chương thuộc Nội thiên, trong kiệt tác Nam Hoa Kinh của Trang Tử.
Đọc Nam Hoa Kinh ngay đầu tiên với “Tiêu dao du” thì còn gì sung sướng hơn.
Tuy thế, muốn cảm được những gì bậc chân nhân như Trang Tử viết ra thì cũng cần những chuyến dạo chơi, mà có nhà nghiên cứu kiểu hiện đại gọi là “thought experiments”. Thật ra gọi như thế, chứ Trang đâu có thử nghiệm gì mà mỗi dòng chữ viết ra đều thuận với tự nhiên. Mà tự nhiên vốn đã thế, đâu cần phải gồng mình thiết kế với thử nghiệm.
Với cái tinh thần tiêu dao ấy mà những người dân thường có thể hiểu dần những nguyên lý hay đúc kết thâm sâu của Lão Tử viết ra súc tích trong Đạo Đức Kinh. Hay ở chỗ hiểu ra, mỗi lúc một chút, qua mỗi đoạn văn một chút, từ tốn, thong dong, như mưa dầm thấm lâu. Tuyệt vời ở chỗ, người bình thường cũng tiếp nhận nhẹ nhàng, vừa sức những tư tưởng siêu hình mà không cần phải oằn mình chống đỡ sức nặng của những con chữ triết luận.
Đều nhờ công lao của Trang Tử. Chả thế mà cả Đạo Đức Kinh lẫn Nam Hoa Kinh đều đã trường tồn với thế gian, tới nay cũng hơn 2300 năm.
Nay Xóm Chim học theo lối tiêu dao để vấn đáp với Trang Tử, và thế là Tiêu dao Bói Cá ở đây. Xóm Chim chắc cũng là nơi thích hợp nhất để thanh đàm những chuyện mà thế gian xem như “vô dụng”. Cả xóm có bao giờ ngừng bàn tán huyên thuyên, inh ỏi đâu.
Nhưng thanh đàm với Trang Tử sẽ không còn cái vẻ huyên náo ấy nữa, mà sẽ thay thế bằng sự trầm tư, từ tốn, và đôi lúc “u mặc”, nói theo chữ của học giả Thu Giang Nguyễn Duy Cần.
Nay nhờ lợi thế nhanh chân, Chẫu Chàng kính báo sớm với cả xóm!
References
[1] Zhuang Z. (2022). Zhuangzi. Columbia University Press. https://cup.columbia.edu/book/zhuangzi/9780231123877/
[2] Lao Z. (n.d.). Dao De Jing. https://ctext.org/dao-de-jing/ens
[3] Nguyen MH. (2025). Kingfisherish Wandering. https://www.amazon.com/dp/B0FVLLLXNW
Bình luận