Bói Cá Kiêm Ái

Chẫu Chàng

Ao Chẫu, 20-4-2025

Bói Cá theo chủ nghĩa kiêm ái, nên không bao giờ ủng hộ giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực.

Nhưng hôm nay, Ao Chẫu ồn ào quá. Bói Cá đậu trên cành tre thiền định, nhắm mắt mà âm thanh chói tai, không sao định tâm được.

Hỏi ra mới biết, có chiến tranh bờ ao!

Là do chính họ hàng nhà Tôm gây sự với nhau. Vẫn là tranh chấp lãnh thổ kiếm ăn giữa Tôm Xanh và Tôm Vàng. Thật ra cả hai đều cùng một họ, xanh hay vàng chỉ là do bươn chải kiếm sống mà bị ra thành 2 nhánh.

Bói Cá vốn yêu chuộng hòa bình, và nêu cao tinh thần chung sống phi bạo lực. Khi nghe cư dân dưới ao trình bày tình hình chiến sự căng thẳng, Bói Cá quyết định đóng vai hòa giải.

Hòa giải dễ không? Chắc dễ thôi. Bọn tôm tuy ăn nhiều, nhưng thức ăn cũng đơn giản. Xích mích chủ yếu do qua lại lãnh thổ nhau nhưng không chào hỏi tử tế. Cãi nhau qua lại thì vung càng dọa nhau. Một hồi, cái sảy nảy cái ung, nên thành ra chiến sự. Hiện tại, hậu quả cũng chưa có gì lớn, ngoài một vài chú Xanh bị rụng râu, mà nhà tôm vốn nhiều râu. Vài chú đỏ bị rơi mái chèo. Mà nhà tôm cả trăm mái chèo. Ồn ào chiến sự vẫn chẳng qua là ghét cái thái độ.

Trước tiên Bói Cá gọi đại diện hai nhánh Xanh, Vàng tới họp, phân chia ranh giới. Khi đi qua biên giới nhớ thông báo, và nhớ chào hỏi tử tế. Thế là xong! Đại diện hai bên đồng ý. Chắc chắn sẽ ổn.

Vậy mà không ổn. Sau khi biên giới được vạch ra, bọn tôm choai choai có thú vui “vượt biên”. Cả hai bên đều vậy. Lúc trước chưa có biên giới, thi thoảng mới qua lại. Từ lúc định ra ranh giới, bọn choai choai rủ nhau vượt biên cho biết. Có anh chào, nhưng một số anh chào theo kiểu “Biết bố mày là ai không?”.

Thế là chiến sự lại bùng nổ. Lại rụng râu. Lại rơi mái chèo. May mà chưa có xác tôm nổi lên. Tổn thất đôi bên dừng ở xây xát, bị thương nhẹ.

Bói Cá bực lắm. Mưu kế chuẩn thế mà sắp thành lại bại. Bói Cá suy nghĩ rồi cải tiến mưu kế. Gọi đại diện hai bên tới, đưa giải pháp.

Bói Cá: — Ta sẽ chủ trì xây dựng “vùng phi vũ lực” giữa hai họ. Vùng này cơ bản không của nhà nào. Không ai vào đây kiếm ăn. Không có tranh chấp, lâu ngày hai bên cư xử sẽ lịch sự. Dần dần, hòa bình trở lại.

Đại diện đàm phán hai họ tôm gật gật, nhất trí. Thậm chí còn đưa ra giải pháp chung: Để bọn tôm choai choai xây đắp “vùng phi vũ lực” bằng bùn. Để vùng này có màu khác với các nơi khác đáy ao. Vùng càng rộng ra, thì hòa bình sẽ càng tới với muôn nhà. Bói Cá đắc ý. Mưu kế tốt, được đồng thuận, kế sách sẽ thành công.

Khổ nỗi, bọn tôm choai choai hai bên lại nghĩ khác.

Bọn choai choai đôi bên mượn cớ đắp “vùng phi vũ lực” mang bùn ào ào kéo sang bên kia. Nước ao đục ngầu cả một vùng. Tinh mắt như Bói Cá mà cũng không còn nhìn thấy cả cá dưới ao nữa. Vừa lao sang xâm lấn, ném bùn đục ngầu, bọn tôm hai bên vừa gào lên hô thắng lợi do “vùng phi vũ lực” ngày càng mở rộng. Khi sang, tranh thủ nước bùn đục, bọn vàng vặt râu bọn xanh. Bọn xanh cũng vặt mái chèo bọn vàng. Rồi hai bên vặt cả râu cả mái chèo của nhau.

Chiến sự cứ thế bùng nổ. Chiến sự liên miên, kéo dài nhiều ngày. Có lúc hơi ngớt do hai bên cùng mệt, chưa có viện binh, nước ao trong hơn chút Bói Cá nhòm xuống thấy râu và mái chèo rụng la liệt, khắp vùng đệm hòa bình. Lạ thay, chiến sự cứ vừa lắng xuống, hai bên lại lao vào khu hòa bình để tiếp tục vặt râu nhau, vặt chân nhau. Râu và mái chèo xếp lớp này chồng lớp kia, đếm không xuể nữa. Chưa kể, chiến địa mở rộng ra, không chỉ ở vùng tái lập hòa bình. Bọn tôm choai choai đã xông lên các hốc đá, vào tận hang của đối phương để đánh nhau. Hốc đá thường là nơi an toàn nhất, dễ thủ khó công. Gần như hốc đá là tuyệt địa của kẻ địch. Vậy mà giờ đây, các hốc đá bờ ao cũng không an toàn nữa.

May thay, chưa thấy xác chiến binh tôm nào.

Tình cảnh thật nan giải. Mưu kế biên giới hỏng. Mưu kế vùng phi vũ lực hỏng. Chiến sự ngày càng căng thẳng, bùn đục ngầu lan rộng, có nguy cơ còn làm giảm mạnh cơ hội đánh bắt cá của Bói Cá.

Suy nghĩ mãi, Bói Cá phân tích ra nguyên nhân không nằm ở bọn tôm choai choai. Bọn tôm háu chiến này trẻ người non dạ, đâu biết cái gì. Bói cá kết luận:

“Nguyên nhân chính là ở hai tay trưởng lão, thủ lĩnh hai họ tôm. Thủ lĩnh Xanh và thủ lĩnh Vàng. Lúc đàm phán thì cứ vâng dạ như là đồng thuận lắm. Thế rồi nhất trí xong lại chỉ đạo bọn choai choai làm ngược lại. Gớm thật. Nhưng làm sao qua mắt được Bói Cá ta đây.”

Phải vãn hồi trật tự ngay lập tức. Bói Cá triệu tập khẩn cấp hai trưởng lão tới vùng phi vũ lực.

Hai đại diện tới, chờ nghe giảng hòa của Bói Cá lần 3.

Bói Cá sà xuống nói: — Tội trạng hỗn chiến, loạn lạc phần lớn do hai tay thủ lĩnh các người cả. Nay ta vì hòa bình Ao Chẫu và hòa hiếu hai họ tôm sẽ xử trí cả 2 ông.

Nói xong liền lao thẳng xuống quắp 2 đại diện nhà tôm vào mỏ bay vút lên cành cây.

Thấy hai trưởng lão thân chinh tới họp, hai họ nhà tôm mới ùn ùn kéo tới khu phi vũ lực để hóng hớt. Tới nơi chúng ngơ ngác, không thấy cả 2 trưởng lão lẫn nhà kiến tạo hòa bình Bói Cá.

Một lát, Bói Cá sà xuống từ cành tre thông báo: —Hòa bình đã chính thức được lập lại toàn ao. Từ nay hai nhà tôm sống hòa hiếu, qua lại thân tình như xưa.

Cả đám tôm ngơ ngác, nhưng nghe cũng vui vui vì đánh nhau cũng đã khá mệt.

Một chú tôm Xanh có vẻ lớn hơn cả hỏi: —Vậy chúng tôi phải thực hiện kế sách nào khác, thưa ngài Bói Cá?

Bói Cá nói khẽ: —Không cần làm gì nữa cả. Chút tổn thất phụ là xong.

Nói xong Bói Cá lại bay vọt lên cành tre, để lại đám tôm ngơ ngác, bàn tán xôn xao quên cả đánh nhau.

Bỗng một tay tôm Vàng trông có vẻ học thức hỏi lớn: —Ô, thế hai ngài trưởng lão đâu nhỉ?

Im lặng... Không một lời đáp...

Một lát, có tiếng Ếch Ộp đáp dõng dạc: —Tổn thất phụ. Nuốt rồi.

Im lặng...

Ngay khi hiểu ra thông tin của Ếch Ộp, hai họ nhà tôm lấy hết sức lực lao vào nhau, bất chấp sự đời... Bây giờ thì không còn trưởng lão kiềm chế vũ lực nữa, cư dân ao bắt đầu nhìn thấy xác tôm kể từ lúc này.

*Ghi chú: Chuyện nằm trong loạt truyện tiếp nối của Ngụ Ngôn Bói Cá [1] nhằm nâng cao Chỉ số Trí khôn Thiên nhiên (NQ) của Xóm Chim [2,3].

References

[1] Vuong, Q. H. (2024). Wild Wise Weird. https://www.amazon.com/dp/B0BG2NNHY6

[2] Vuong QH, Nguyen MH. (2025). On Nature Quotient. https://philarchive.org/rec/VUOONQ

[3] Nguyen, M. H. (2024). How can satirical fables offer us a vision for sustainability? Visions for Sustainability. https://ojs.unito.it/index.php/visions/article/download/11267/9466/37797