Xây dựng chiến lược khí hậu hiệu quả cho tổ chức: Hướng tiếp cận tích hợp và lặp lại

Công Lục Đông Dương

17-04-2025

As time passes, news about the now hotter Earth buzzes through the bird village. Those kingfishers residing along the banks of the Red River often report drying riverbeds and skinny fish. As Kingfisher casts his gaze upon the events that have unfolded, he can’t help but feel a sense of unease creeping up within him. He decides to collect all the scientific information concerning climate change and greenhouse gas emissions. An elite squad with a unique talent for gathering vital information is formed for emergency information collection.

Trích “GHG Emissions”; Wild Wise Weird [1]

Khi cuộc khủng hoảng khí hậu toàn cầu ngày càng leo thang, các tổ chức phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn trong việc đóng góp hiệu quả vào nỗ lực giảm thiểu biến đổi khí hậu. Tuy đã có nhiều sáng kiến liên quan đến khí hậu, song một thực tế đáng lo ngại là phần lớn tổ chức vẫn thiếu một phương pháp tiếp cận thống nhất và toàn diện để xây dựng chiến lược giảm phát thải khí nhà kính (GHG) một cách hiệu quả [2–4].

Trước khoảng trống đó, nghiên cứu của Desmoitier và cộng sự [5] đã tiến hành đánh giá có hệ thống 25 khuôn khổ hiện có và đề xuất một khung hành động hài hòa, lặp lại (iterative framework) nhằm hỗ trợ xây dựng chiến lược giảm thiểu biến đổi khí hậu cho tổ chức (Organizational Climate Change Mitigation Strategies – OCCMS).

Kết quả phân tích cho thấy hầu hết các khuôn khổ hiện nay—bao gồm các công cụ kế toán GHG, đặt mục tiêu và lập kế hoạch hành động—đều không đáp ứng đầy đủ tất cả các thành phần cần thiết để tạo ra một chiến lược OCCMS toàn diện. Phần lớn trong số này ra đời sau năm 2015, sau khi Thỏa thuận Paris được thông qua, nhưng lại khác biệt lớn về phạm vi và độ tin cậy khoa học. GHG Protocol nổi bật nhờ đáp ứng 80% các tiêu chí đánh giá, bao gồm tính khoa học, sự tham gia của các bên liên quan, và tính minh bạch [5].

Trong số các khuôn khổ được đánh giá, ACT-S và Science-Based Targets initiative (SBTi) thể hiện rõ chiều sâu về việc đặt mục tiêu và lập kế hoạch hành động. Tuy nhiên, ngay cả những khung đi đầu này cũng còn thiếu các yếu tố then chốt như định lượng mức độ bất định và công khai hóa ví dụ điển hình. Điều này cho thấy nhu cầu cấp thiết về việc tăng cường hướng dẫn và chuẩn hóa trong xây dựng chiến lược khí hậu ở cấp tổ chức.

Nhằm khắc phục khoảng trống này, nhóm nghiên cứu đề xuất một khung lặp lại gồm năm giai đoạn:

1. Xác định mục tiêu chiến lược và phạm vi can thiệp,

2. Thực hiện kế toán phát thải GHG,

3. Phân tích hiện trạng và cấu trúc quản trị tổ chức,

4. Đặt mục tiêu giảm phát thải phù hợp với các mục tiêu khí hậu toàn cầu,

5. Triển khai kế hoạch hành động và điều chỉnh theo thời gian.

Mỗi giai đoạn đều nhấn mạnh vai trò của sự tham gia từ các bên liên quan, quản lý rủi ro bất định và tích hợp chiến lược vào toàn bộ hoạt động và bộ máy tổ chức.

Công trình này không chỉ lấp đầy khoảng trống trong thực hành hiện tại mà còn định hướng chuyển đổi từ cách tiếp cận rời rạc, thiên về đo lường, sang một chiến lược khí hậu tích hợp—nơi tổ chức không chỉ đo đếm phát thải mà còn hoạch định, ảnh hưởng và tái cấu trúc vì sự chuyển đổi bền vững [6,7].

Trong bối cảnh khủng hoảng khí hậu mang tính hệ thống và xuyên ngành, OCCMS là công cụ thiết yếu để đảm bảo rằng hành động khí hậu của các tổ chức là tham vọng, đáng tin cậy và có thể kiểm chứng.

Tài liệu tham khảo

[1] Vuong QH. (2024). Wild Wise Weird. https://www.amazon.com/dp/B0BG2NNHY6/ 

[2] Aggeri F, Cartel M. (2017). Le changement climatique et les entreprises: Enjeux, espaces d'action, régulations internationales. Entreprises et Histoire, 86, 6-20. https://doi.org/10.3917/EH.086.0006.

[3] Iken N, et al. (2019). How to conduct a sustainability transition at the company level? The role of impact valuation tools and management instruments. R&D Management Conference, 2019, 18.

[4] Hale TN, et al. (2020). Sub- and non-state climate action: A framework to assess progress, implementation and impact. Climate Policy, 21, 406-420. https://doi.org/10.1080/14693062.2020.182879 

[5] Desmoitier N, et al. (2025). Methods for defining cimate change mitigation strategies at organisational level: Review and outlook. Business Strategy and the Environment, 34, 2813-2834. https://doi.org/10.1002/bse.4130

[6] Vuong QH. (2018). The (ir)rational consideration of the cost of science in transition economies. Nature Human Behaviour, 2, 5. https://www.nature.com/articles/s41562-017-0281-4 

[7] Nguyen MH. (2024). How can satirical fables offer us a vision for sustainability? Visions for Sustainability. https://ojs.unito.it/index.php/visions/article/view/11267